On the settlement complex of Central Greece: an early nineteen-century testimony

Abstract

Στο κείμενο παρουσιάζεται το οικιστικό πλέγμα της Ανατολικής και Κεντρικής Ελλάδας στα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα, όπως αποτυπώνεται στη μαρτυρία του Αργύρη Φιλιππίδη στο έργο του Μερική Γεωγραφία. Συνολικά ο Αργ. Φιλιππίδης καταγράφει 232 οικισμούς, με τρόπο αξιόπιστο, όπως δείχνει η αντιπαραβολή των πληροφοριών του με άλλες πηγές της εποχής. Από την εξέτασή τους προκύπτει η πολύ ισχυρή παρουσία του μικρού σε μέγεθος, χριστιανικού κυρίως, οικισμού που δεν ξεπερνά συνήθως τα 100 σπίτια και βρίσκεται εγκατεστημένος σε μικρό σχετικά υψόμετρο. Παρατηρείται επίσης η ύπαρξη λιγοστών πόλεων που υπερβαίνουν τα 1.000 σπίτια όπου συγκεντρώνεται κυρίως ο μουσουλμανικός πληθυσμός αλλά και η ύπαρξη νησίδων με μουσουλμανικό ή μεικτό πληθυσμό.

This text presents the settlement complex of Central Greece (mainly Boetia, Fthiotida, Magnesia, Larissa) in the first years of the nineteenth century, as attested in Argyris Philippidis’ work, Μερικὴ Γεωγραφία [Partial geography]. In total, Philippidis recorded 232 settlements, in a credible manner, as demonstrated by comparison with information from other sources of the period. The examination of this data reveals the very strong presence of mainly Christian settlements of small dimensions, not exceeding 100 homes, located at relatively low elevations. Also notable is the presence of a few cities exceeding 1000 homes of largely Muslim population, as well as “islets” of settlements with Muslim or mixed populations in flatlands. The settlement complex was supported by monasteries, berths, bazaars and inns, which constituted functional components of the financial activities. This text is part of a study being conducted at the Institute for Neohellenic Research concerning the history of settlements in Greece (fifteenth-twentieth centuries).