%0 Conference Proceedings %A Χατζόπουλος, Μάριος %E %E Κακλαμάνης, Στέφανος%E %E Καλοκαιρινός, Αλέξης%E %E Πολυχρονάκης, ΔημήτρηςEditors %D 2014 %T (Από) Τηγανίζοντας ψάρια στο Μπαλουκλί. Διάλογος για έναν θρύλο %B Λόγος και χρόνος στη νεοελληνική γραμματεία (18ος – 19ος αι.) %@ ISBN: 978-960-524-422-4 %I Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης %P 583–597 %U https://hdl.handle.net/10442/14389 %X Στα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα ο Νικόλαος Γ. Πολίτης δημοσίευσε την προφορική παράδοση των μισοτηγανισμένων ψαριών του Μπαλουκλί, καθιστώντας τη δομικό στοιχείο της ελληνικής εθνικής ιδεολογίας. Έναν περίπου αιώνα αργότερα ο εγγονός του, Αλέξης Πολίτης προσέγγισε κριτικά τον ίδιο θρύλο, και δι’ αυτού την σύστοιχη μυθολογία, διερευνώντας, για μια ακόμα φορά, τις σχέσεις της τελευταίας με την εθνική ιδεολογία. Το άρθρο αυτό συνδιαλέγεται κριτικά με τις διαπιστώσεις του Αλέξη Πολίτη. Από τα πορίσματα του το άρθρο κρατάει την έννοια της «διαπερατότητας» των παραδόσεων διαφορετικών ανθρώπινων κοινοτήτων, ιδιαίτερα δε στην περίπτωση που οι παραδόσεις αυτές είναι προφορικές. Γεγονός είναι όμως ότι η νοηματοδότηση των επίκοινων πολιτισμικών στοιχείων και χαρακτηριστικών αλλάζει σε σχέση με τις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές και πολιτισμικές ανάγκες της κάθε κοινότητας: νικητές και κατακτημένοι δεν έχουν τις ίδιες ανάγκες. Μέσα από το πρίσμα αυτό και επί τη βάσει νέου τεκμηριωτικού υλικού το άρθρο διερευνά τον θρύλο του Μπαλουκλί υποστηρίζοντας ότι δεν αποτελεί μια «εθνικής έμπνευσης» νεωτερική κατασκευή αλλά έναν προ-νεωτερικό μύθο συνδεδεμένο με τον προφητισμό είτε της κυρίαρχης (μουσουλμανικής) είτε της υπόδουλης (χριστιανικής) κοινότητας και τα διαφορετικά, πολιτικού χαρακτήρα, διακυβεύματα που η κάθε περίπτωση συνεπαγόταν. %> Αποθετήριο Ήλιος / ΕΙΕ