Αποθετήριο Ήλιος
  1. Ήλιος - Αποθετήριο ΕΙΕ

Σχετικά

Το Αποθετήριο «Ήλιος» αποτελεί υποδομή οργανωμένου ψηφιακού περιεχομένου, που παρέχει ανοικτή πρόσβαση στο επιστημονικό έργο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ), ενός από τα μεγαλύτερα ελληνικά ερευνητικά κέντρα. Το αποθετήριο αναπτύχθηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) με τεχνολογίες και πρακτικές που αποτελούν σύγχρονες τάσεις στο διεθνή χώρο των αποθετηρίων. Συμβάλλει στη συλλογή, διαχείριση και ηλεκτρονική διάθεση του επιστημονικού έργου των Ερευνητικών Ινστιτούτων του ΕΙΕ στις ανθρωπιστικές και τις θετικές επιστήμες (Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, Ινστιτούτο Χημικής Βιολογίας, Ινστιτούτο Θεωρητικής και Φυσικής Χημείας), των δράσεων του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (μέχρι τον και τον Δεκέμβριο του 2019), και άλλων δράσεων του ΕΙΕ όπως Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις ""ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑ" και Επετειακά αφιερώματα.

Το περιεχόμενο του «Ήλιου» οργανώνεται σε συλλογές και υπο-συλλογές, σύμφωνα με την δομή ερευνητικών Ινστιτούτων και δράσεων του ΕΙΕ. Δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά, εργασίες ερευνητών, ανακοινώσεις και πρακτικά συνεδρίων, βιβλία, μονογραφίες, εκδηλώσεις, διαλέξεις, εκπαιδευτικό υλικό, πολυμεσικό και επιμορφωτικό υλικό (βίντεο & ήχος), ερευνητικά αποτελέσματα, διατίθενται σε ένα σύγχρονο ψηφιακό περιβάλλον.

Οι συνεχείς και ραγδαίες εξελίξεις στην Ανοικτή Πρόσβαση, δηλαδή την ελεύθερη, άμεση, διαρκή και απαλλαγμένη από τέλη και περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων διαδικτυακή πρόσβαση σε ψηφιακό ακαδημαϊκό και επιστημονικό περιεχόμενο, υποστηρίζεται, σχεδόν δύο δεκαετίες, από το ΕΚΤ. Εντούτοις, λόγω του ότι το ΕΙΕ διαθέτει πάνω από μία δεκαετία το δικό του Αποθετήριο μέσω του οποίου προβάλλεται το σημαντικό και διεθνώς αναγνωρισμένο έργο του, το ΕΚΤ ανέλαβε να το υποστηρίξει και να παρουσιάσει με άμεσο και φιλικό τρόπο το διαθέσιμο υλικό του για ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς και άλλους σκοπούς, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ανοικτή Πρόσβαση βελτιώνει την ποιότητα της έρευνας, επιταχύνει την επιστημονική πρόοδο και ενισχύει την καινοτομία.

Ιστορικό

Ο «Ήλιος» παρουσιάστηκε για πρώτη φορά διαδικτυακά τον Ιούλιο του 2008 μέσω της πλατφόρμας ανοικτού λογισμικού του ΜΙΤ DSpace.Το ξεκίνημα της δημιουργίας του «Ήλιου» έγινε το 2007, όταν το ΕΚΤ ενέταξε στις δράσεις του έργου "Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΠΣΕ+Τ) - Γ' ΦΑΣΗ, Αποθετήρια και Επιστημονικά Ηλεκτρονικά Περιοδικά Ανοικτής Πρόσβασης" (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Κοινωνία της Πληροφορίας", Γ’ ΚΠΣ με τη συγχρηματόδοτηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης) την ανάπτυξη υποδομής αποθετηρίου για το επιστημονικό έργο του ΕΙΕ.

Η πρώτη φάση ανανέωσης του «Ήλιου» εντάχθηκε στη Πράξη με τίτλο "Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας/Κοινωνικά Δίκτυα – Περιεχόμενο Παραγόμενο από Χρήστες" (ΟΠΣ 296115) που υλοποίησε το ΕΚΤ στο πλαίσιο του ΕΠ “Ψηφιακή Σύγκλιση” (ΕΣΠΑ), με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, και ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2015. Στην ανανέωση αυτή το ΕΚΤ εξέλιξε τον «Ήλιο» σε συμφωνία με τις τεχνολογίες και πρακτικές της εποχής και ανέπτυξε σημαντικές επεκτάσεις στην πλατφόρμα DSpace σε θέματα λειτουργιών αναζήτησης και ευρετηρίασης για την ελληνική γλώσσα, παρουσίασης των τεκμηρίων, αρχειοθέτησης και επεξεργασίας δεδομένων.

Η σημερινή ανανεωμένη έκδοση

Ακολουθώντας τις διεθνείς και ευρωπαϊκές εξελίξεις, πρακτικές και πρότυπα, ο «Ήλιος» διατίθεται σήμερα στην αναβαθμισμένη του έκδοση, η οποία αναπτύχθηκε από το ΕΚΤ, στο πλαίσιο της πράξης που υλοποιεί με τίτλο «Συλλογή, διάχυση και αξιοποίηση της επιστημονικής παραγωγής του ΕΙΕ» (ΟΠΣ5002535) Η πράξη εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα (ΕΠΑΝ ΙΙ)" του ΕΣΠΑ 2014-2020 (με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης).

Η υποδομή του «Ήλιου» αναβαθμίστηκε στην πρόσφατη έκδοση της πλατφόρμας ανοικτού λογισμικού DSpace ενσωματώνοντας όλες τις τρέχουσες σύγχρονες λειτουργίες που προσφέρει η νέα έκδοση. Το ΕΚΤ ανέπτυξε τεχνολογικές επεκτάσεις του DSpace σε θέματα που αφορούν στην αποτελεσματική αναζήτηση, την πλοήγηση και την πρόσβαση στο περιεχόμενο, την αυξημένη διαλειτουργικότητα και τη διασύνδεση με εξωτερικές πηγές, την δυνατότητα της συσσώρευσης του περιεχομένου από διαδικτυακές πύλες, την αυτοματοποιημένη εισαγωγή νέου περιεχομένου, την υποστήριξη της αρχειοθέτησης ποικίλων τύπων περιεχομένου από τους ίδιους τους ερευνητές, την επεξεργασία μεταδεδομένων και τεκμηρίων, την πολιτική διάθεσης ψηφιακών αρχείων, την προβολή στατιστικών χρήσης και επισκεψιμότητας.

Το περιεχόμενο του «Ήλιου» (μεταδεδομένα και ψηφιακά αρχεία) μετέπεσε στη νέα υποδομή, ενώ νέες σύγχρονες λειτουργίες και υπηρεσίες αναπτύχθηκαν, μεταξύ των οποίων, οι σημαντικότερες είναι οι εξής: