Τίτλος :	Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις "Επιστήμης Κοινωνία", 2013: Αρχαία Aνατολική Μεσόγειος: Αρχαιολογία, θρησκεία και πολιτισμική ταυτότητα (Δ' Κύκλος Ομιλιών)
Εξειδίκευση τύπου :	Εκδήλωση
Διοργανωτής συνάντησης :	Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ) / Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών (ΙΙΕ) / Τμήμα Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας (ΤΕΡΑ)
Εκδότης:	Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ)
Ημερομηνία:	2013-04
Γλώσσα :	Ελληνικά
Περίληψη :	Οι θρησκείες στην αρχαία ανατολική Μεσόγειο βασίζονται σε ένα σύστημα δοξασιών και πρακτικών (ιεροτελεστιών) που επιτρέπει στους λαούς να βρουν απαντήσεις στα θεμελιώδη ερωτήματα που τους απασχολούν. Η επιστήμη της αρχαιολογίας έχει κάνει αξιοσημείωτη πρόοδο στην αναδόμηση αυτών των θρησκειών, αφού η θρησκευτική συμπεριφορά σχεδόν πάντοτε συμβολίζεται με φυσικό σχήμα, όπως στα αντικείμενα και στους χώρους λατρείας. Τα αρχαιολογικά δεδομένα αποτελούν κύριο εργαλείο για τους ιστορικούς και μελετητές των λατρειών της αρχαίας ανατολικής Μεσογείου, για να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν το ρόλο και την εξέλιξη των θρησκευτικών πίστεων και τελετών του αρχαίου κόσμου. Η διαμόρφωση της πολιτισμικής ταυτότητας στις παραδοσιακές κοινωνίες της Ανατολής, συμπεριλαμβανομένης και της αρχαιοελληνικής, εκφράζεται μέσα από την καθιέρωση, δόμηση και δημιουργία πολιτιστικών-θρησκευτικών σχέσεων και ανταλλαγών μεταξύ των λαών που διέσχιζαν τα εθνικά και γεωγραφικά τους όρια. Στον παρόντα Κύκλο, διακεκριμένοι και εξειδικευμένοι επιστήμονες προσπαθούν να ανιχνεύσουν πώς αυτά τα δάνεια μορφοποίησαν την πολιτισμική ταυτότητα των κοινοτήτων της αρχαίας ανατολικής Μεσογείου. Όμως, όχι μόνον μηχανισμοί, όπως η διασπορά, η ανταλλαγή υλικών αγαθών, επέβαλαν τη διαπολιτισμική επικοινωνία, προμηθεύοντας υλικό και ιδέες στη διάπλαση της πολιτισμικής ταυτότητας, αλλά ήδη από τα νεολιθικά χρόνια η ανάδυση των πρώτων συμβόλων στην Εγγύς Ανατολή σηματοδοτεί την απαρχή ενός ιδεολογικού συστήματος, το οποίο θα διαδοθεί στη συνέχεια σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο. Κατά την 5η και 4η χιλιετία π.Χ. δημιουργούνται στην Εγγύς Ανατολή τα πρώτα αστικά κέντρα και ιερά και τα αρχαιολογικά δεδομένα αποτυπώνουν τις αλλαγές στις λατρευτικές πρακτικές της κοινωνίας. Τα θρησκευτικά σύμβολα-δάνεια από την Αίγυπτο και την Ανατολή στην αρχαία Κύπρο συμβάλλουν, επίσης, στη διαμόρφωση της πολιτισμικής ταυτότητας. Στους ελληνιστικούς και αυτοκρατορικούς χρόνους οι συναισθηματικές εμπειρίες αποτελούν τη βάση θρησκευτικής ταυτότητας σε κοινότητες λάτρεων. Η ενσωμάτωση της λατρείας των ρωμαίων αυτοκρατόρων στο πάνθεο των ελληνικών πόλεων λειτουργεί ως εκπροσώπηση της εξουσίας στον ελλαδικό χώρο. Τέλος, αναζητούμε απάντηση στο ερώτημα: οι θύοντες θεοί, εντός των ορίων της ελληνικής επικράτειας αλλά και της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Μεσογείου, είναι οι ουράνιοι επί γης;
Ημ/νία έναρξης εκδήλωσης :	2013-04-02
Ημ/νία λήξης εκδήλωσης :	2013-04-23
Τόπος εκδήλωσης:	Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Αμφιθέατρο Λ. Ζέρβα, Bασ. Κωνσταντίνου 48)
Θεματική κατηγορία:	[EL] Θρησκεία[EN] Religion (General) [EL] Αρχαιολογία[EN] Archaeology [EL] Αρχαία Ιστορία[EN] Ancient history [EL] Μεσόγειος. Ελληνορωμαϊκός κόσμος[EN] Mediterranean Region. The Greco-Roman World [EL] Πολιτισμός[EN] Culture [EL] Ήθη και έθιμα[EN] Manners and Customs [EL] Καλές τέχνες[EN] Fine Arts
Λέξεις-Κλειδιά:	Πίστη Λατρεία Σύμβολο Ιερά Ιεροτελεστία Αστικά κέντρα Πολιτισμική ταυτότητα Κοινωνία Εγγύς Ανατολή 4η χιλιετία π.Χ. 5η χιλιετία π.Χ.
Αποτελείται από :	Αρχαία Ανατολική Μεσόγειος: Αρχαιολογία, θρησκεία και πολιτισμική ταυτότητα, Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις, 3η Εκδήλωση Αρχαία Ανατολική Μεσόγειος: Αρχαιολογία, θρησκεία και πολιτισμική ταυτότητα, Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις, 2η Εκδήλωση Αρχαία Ανατολική Μεσόγειος: Αρχαιολογία, θρησκεία και πολιτισμική ταυτότητα, Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις, 1η Εκδήλωση
Σημειώσεις:	Επιστημονική επιμελήτρια του Κύκλου: Αβαγιανού, Αφροδίτη Α., Ph.D., Πανεπιστήμιο Ζυρίχης, Fellow of OSU και Σύμβουλος, Καθηγήτρια, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ) Κατόπιν επιθυμίας της ομιλήτριας, Αφροδίτης Α. Αβαγιανού, η ομιλία της με τίτλο: "Θεοί θύοντες: Ουράνιοι επί γης;", δεν βιντεοσκοπήθηκε ούτε μεταδόθηκε ζωντανά (Αρχαία Ανατολική Μεσόγειος: Αρχαιολογία, θρησκεία και πολιτισμική ταυτότητα, Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις, 4η Εκδήλωση) Περίληψη: «Θεοί θύοντες: Ουράνιοι επί γης;» Στο ελληνικό πάνθεο των θεών παρατηρείται το παράδοξο γεγονός, που αποτυπώνεται κυρίως στην τέχνη, ήδη από την αρχαϊκή εποχή, αλλά κυρίως κατά τους κλασσικούς χρόνους, της προσφοράς θυσίας, ως επί το πλείστον σπονδής, εκ μέρους των, κατά το πρότυπο της ανθρώπινης τελετουργίας. Ποιοι είναι οι θύοντες και σπένδοντες θεοί και γιατί τελούν τη θυσία; Τι δείχνει η σύγκριση της θεϊκής τελετής με την ανθρώπινη; Υπάρχουν ανάλογες περιπτώσεις στην Ανατολή; Μπορούμε να ισχυριστούμε ότι τα όρια μεταξύ θεών και ανθρώπων αμβλύνονται έωςκαι εξαφανίζονται;
Εμφανίζεται στις συλλογές:	Μορφωτικές Εκδηλώσεις Τομέας Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας - Επιστημονικό έργο