Εξειδίκευση τύπου :	Κεφάλαιο βιβλίου
Τίτλος:	Πτυχές της έρευνας γύρω από τους βυζαντινούς αμφορείς (επισκόπηση και προοπτικές): αμφορείς για λάδι ή για κρασί;
Εναλλακτικός τίτλος:	ASPECTS OF THE RESEARCH ON BYZANTINE AMPHORAE (OVERVIEW AND PROSPECTS): AMPHORAE FOR OIL OR WINE?
Δημιουργός/Συγγραφέας:	[EL] Γιαγκάκη, Αναστασία Γ.[EN] Yangaki, Anastasia
Επιμελητής έκδοσης:	[EL] Μπαλτά, Ευαγγελία[EN] Balta, Evangelia [EL] Αναγνωστάκης, Ηλίας[EN] Anagnostakis, Ilias
Εκδότης:	Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Πειραιώς [EL] Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών[EN] National Hellenic Research Foundation. Institute of Historical Research
Τόπος έκδοσης:	Αθήνα
Έκδοση:	1η
Ημερομηνία:	2020-08
Γλώσσα:	Ελληνικά
ISBN:	978-960-244-211-1
Περιγραφή:	H έρευνα για το λάδι και το κρασί, δύο από τα κύρια συστατικά της μεσογειακής δίαιτας, στην αρχαιότητα και τη Βυζαντινή εποχή έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετές δεκαετίες. Οι σχετικές μελέτες έχουν βασιστεί σε στοιχεία που προέρχονται τόσο από τις γραπτές πη- γές όσο και από τα αρχαιολογικά δεδομένα. Μία πτυχή της ενα- σχόλησης των ειδικών με το λάδι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμέ- νη με τους αμφορείς, δεδομένου ότι αυτοί αποτελούσαν τα κύρια μέσα με τα οποία βασικά είδη διατροφής μεταφέρονταν από τη μία περιοχή στην άλλη, παρά το ότι υπήρχαν και άλλα μέσα. Με βάση την αναλυτική και κριτική επισκόπηση της τρέχουσας έρευνας σχετικά με το περιεχόμενο πολλών τύπων αμφορέων (κυρίως εκείνων που χρονολογούνται από τον 4ο έως και τον 7ο αιώνα μ.Χ., αλλά και ορισμένων που χρονολογούνται μεταξύ του 8ου και τις αρχές του 9ου αι.), η μελέτη διερευνά τον βαθμό στον οποίο μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για το ότι ορισμένοι τύποι αμφορέων χρησίμευαν αποκλειστικά στη μεταφορά λαδιού. Μία αναλυτική, κριτική και σε βάθος παρουσίαση των υφιστάμενων απόψεων σε συνδυασμό με στοιχεία από αρχαιολογικές και αρ- χαιομετρικές μελέτες, υποδεικνύει ότι, παρόλο που η κυρίαρχη μέχρι πρόσφατα άποψη ήταν ότι ορισμένοι αμφορείς πρέπει να σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο περιεχόμενο, σαφή συμπε- ράσματα είναι δύσκολο να εξαχθούν και το ζήτημα απαιτεί πιο συστηματική έρευνα. Αυτό που είναι σαφές, ωστόσο, από την τρέχουσα κατάσταση της έρευνας, το οποίο ενισχύεται και από τα αποτελέσματα των αναλυτικών μεθόδων διερεύνησης των οργανικών καταλοίπων σε αμφορείς, είναι ότι στο ερώτημα «αμ- φορείς για λάδι ή αμφορείς για κρασί» δεν μπορούμε εύκολα να απαντήσουμε: αμφορέας για λάδι, αμφορέας για κρασί. Άλλες απαντήσεις είναι επίσης πιθανές, όπως αμφορέας για λάδι ή και για κρασί, μην ξεχνώντας επίσης ότι ένας αμφορέας μπορούσε να χρησιμεύσει και για τη μεταφορά άλλων προϊόντων.
Περίληψη:	H έρευνα για το λάδι και το κρασί, δύο από τα κύρια συστατικά της μεσογειακής δίαιτας, στην αρχαιότητα και τη Βυζαντινή εποχή έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετές δεκαετίες. Οι σχετικές μελέτες έχουν βασιστεί σε στοιχεία που προέρχονται τόσο από τις γραπτές πη- γές όσο και από τα αρχαιολογικά δεδομένα. Μία πτυχή της ενα- σχόλησης των ειδικών με το λάδι και το κρασί είναι άρρηκτα δεμέ- νη με τους αμφορείς, δεδομένου ότι αυτοί αποτελούσαν τα κύρια μέσα με τα οποία βασικά είδη διατροφής μεταφέρονταν από τη μία περιοχή στην άλλη, παρά το ότι υπήρχαν και άλλα μέσα. Με βάση την αναλυτική και κριτική επισκόπηση της τρέχουσας έρευνας σχετικά με το περιεχόμενο πολλών τύπων αμφορέων (κυρίως εκείνων που χρονολογούνται από τον 4ο έως και τον 7ο αιώνα μ.Χ., αλλά και ορισμένων που χρονολογούνται μεταξύ του 8ου και τις αρχές του 9ου αι.), η μελέτη διερευνά τον βαθμό στον οποίο μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για το ότι ορισμένοι τύποι αμφορέων χρησίμευαν αποκλειστικά στη μεταφορά λαδιού. Μία αναλυτική, κριτική και σε βάθος παρουσίαση των υφιστάμενων απόψεων σε συνδυασμό με στοιχεία από αρχαιολογικές και αρ- χαιομετρικές μελέτες, υποδεικνύει ότι, παρόλο που η κυρίαρχη μέχρι πρόσφατα άποψη ήταν ότι ορισμένοι αμφορείς πρέπει να σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο περιεχόμενο, σαφή συμπε- ράσματα είναι δύσκολο να εξαχθούν και το ζήτημα απαιτεί πιο συστηματική έρευνα. Αυτό που είναι σαφές, ωστόσο, από την τρέχουσα κατάσταση της έρευνας, το οποίο ενισχύεται και από τα αποτελέσματα των αναλυτικών μεθόδων διερεύνησης των οργανικών καταλοίπων σε αμφορείς, είναι ότι στο ερώτημα «αμ- φορείς για λάδι ή αμφορείς για κρασί» δεν μπορούμε εύκολα να απαντήσουμε: αμφορέας για λάδι, αμφορέας για κρασί. Άλλες απαντήσεις είναι επίσης πιθανές, όπως αμφορέας για λάδι ή και για κρασί, μην ξεχνώντας επίσης ότι ένας αμφορέας μπορούσε να χρησιμεύσει και για τη μεταφορά άλλων προϊόντων.
Τίτλος πηγής δημοσίευσης:	Eλιά και λάδι στην ανατολική Μεσόγειο από την αρχαιότητα στην προβιομηχανική εποχή
Τόμος/Κεφάλαιο:	10
Σελίδες:	167-202
Θεματική Κατηγορία:	[EL] Αρχαιολογία[EN] Archaeology
Λέξεις-Κλειδιά:	αμφορείς πρωτοβυζαντινή περίοδος
Κάτοχος πνευματικών δικαιωμάτων:	Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Πειραιώς
Εμφανίζεται στις συλλογές:	Τομέας Βυζαντινών Ερευνών - Επιστημονικό έργο